Mijn dochter is veertien jaar wanneer ik als medewerker postmortale zorg begin. Haar leeftijd zorgt in mijn werk regelmatig voor een confrontatie met mijn kwetsbaarheid. Natuurlijk moet er op haar zestiende verjaardag een scooter komen...Terwijl er op mijn werk jonge, verongelukte scooterrijders mijn pad kruisen.
Ze haalt haar rijbewijs en koopt een auto. Jonge verkeersslachtoffers, binnengebracht in het mortuarium, komen vanaf dan extra binnen in mijn gevoelsleven. Ik ben geen natuurtalent in het uitschakelen van mijn emoties. Ik heb moeten leren dat één ding belangrijker is dan hetgeen je meemaakt: de manier waarop je er mee omgaat.
Klein roze prinsesje
Intussen is mijn dochter 25. Ooit was ze een klein roze prinsesje dat ik heb mogen zien opgroeien tot een jongvolwassen vrouw. En ik ben me er - mede door mijn werk - als geen ander van bewust dat dit niet vanzelfsprekend is. Af en toe ligt mijn nachtmerrie voor me: een jonge vrouw in de leeftijd van mijn dochter. Recent nog komt er een vrouw binnen. Ze is bij een ongeval omgekomen en de gevolgen daarvan zijn duidelijk zichtbaar. Aan mij de taak het verschil te maken. Ik ervaar het steeds als zeer waardevol er voor te kunnen zorgen dat nabestaanden, in dit geval de ouders, broer en zus, toch afscheid kunnen nemen.
Kleindochter
Een jaar terug is mijn dochter moeder geworden en ik oma. De zwangerschap is voorspoedig verlopen. Het lijkt alsof ik deze nog intenser heb beleefd dan mijn eigen zwangerschap destijds. Misschien omdat ik me er nu meer bewust van ben dat het in die negen maanden soms anders afloopt dan gehoopt. Kort voor de uitgerekende datum wordt er tweemaal een voldragen baby in ons mortuarium binnengebracht. Ik word met mijn neus op de feiten gedrukt. De dagen die verstrijken na de magische datum duren mij dan ook veel te lang. Ik kan niet wachten tot mijn kleindochter geboren is. Een week verstrijkt...
Probleem
Dan krijg ik ’s avonds een telefoontje van een collega. Er is een probleem met een overledene in een uitvaartcentrum en of ik daar heen wil gaan. Het lichaam zwelt op en er is flinke lekkage uit de neus en mond. Dit probleem kan in de meeste gevallen door een buikpunctie worden opgelost. Hierbij haal ik met een holle naald overtollige gassen en vloeistoffen uit het lichaam en breng daarna een conserverende vloeistof in. Ik vertrek direct naar het opgegeven adres. Net voor ik het uitvaartcentrum binnenstap, krijg ik een WhatsAppbericht van mijn schoonzoon. De weeën zijn begonnen, mijn dochter gaat binnen een paar uur bevallen.
Dit is heel heftig
De uitvaartleider is nerveus. Hij begeleidt me naar de overledene. Hij heeft deze complicatie nog nooit meegemaakt. “Dit is heel heftig”, zegt hij. En ja, helaas is de lekkage behoorlijk. De zorgvuldig door de familie uitgezochte kleding is nat en vies. Een schone jurk en jasje hangen al klaar. Terwijl de ogen én de hoop van de uitvaartleider op mij zijn gericht, kijk ik naar de overleden dame. Haar buik is erg gezwollen en het vocht zoekt zich via haar gezicht een weg. Terwijl ik mijn materialen klaar zet, valt mijn blik op haar naam. Het is de achternaam die mijn kleindochter zal gaan dragen als ze straks geboren is.
Wonderlijke avond
Een uur later heeft de buik van de overleden dame weer zijn normale omvang terug. De lekkage is gestopt. Samen met de uitvaartleider kleed ik haar in de jurk en het jasje. Nu is zij gereed voor een goede opbaring. Eenmaal in de auto lees ik de appjes van mijn schoonzoon. De bevalling is nog bezig. Ik bedenk dat het een wonderlijke avond is. De dame die haar leven heeft afgesloten. Het weerloze lichaam dat te allen tijden respect afdwingt. Ik blijf het een enorme eer vinden een bijdrage te mogen leveren aan de zorg hiervoor. Als je erover nadenkt, is het sterven een groot en raadselachtig wonder. Net als de geboorte van een baby die zijn eerste kreet slaakt en daarmee de ademhaling op gang brengt.
De kers op de taart
De dag erna ben ik oma van een gezonde kleindochter. Mijn leven is voorgoed veranderd. Rijker. Een kind krijgen is geweldig, maar een kleinkind is de kers op de taart! Een vriendin, oma van twee kleinkinderen, vraagt me: “Wat hou ik van hen, soms doet het gewoon zeer. Heb jij dat ook?” Ja! Ik hou intens van mijn kleindochter. En liefde maakt kwetsbaar. Zeker in mijn werk. Maar in de liefde voor mijn dochter, kleindochter en dierbaren zit ook mijn kracht. Het herkennen van de kwetsbaarheid in de ander. En van daaruit kan ik nabestaanden met respect, hart en ziel van dienst zijn.
Reacties (3)