Verschillende culturen hebben hun eigen manieren om te rouwen en te gedenken. Sommigen gaan bijvoorbeeld elk jaar naar de kerk voor een mis op de sterfdag van een geliefde, anderen branden regelmatig een kaarsje voor de overledene. Overal ter wereld zijn er diverse herdenkingsrituelen. Een heel bijzonder ritueel is de ‘Famadihana’ in Madagaskar. Lees hier meer over deze begrafenisgewoonte.
Het leven vieren
Famadihana betekent letterlijk ‘het omdraaien van de botten’. Het is een herdenkingsritueel van de Malagassiërs in Madagaskar, waarbij ze de voorouders elke zeven jaar herbegraven. Ze willen het leven van de overledenen vieren. En dat doen ze ook, letterlijk… Ze maken er een feest van. En je gelooft het misschien niet, maar de doden worden opgegraven om mee te feesten met de levenden. Het hele dorp is uitgenodigd en familieleden komen van heinde en verre om samen te zijn. De overledenen worden op de schouders gedragen terwijl er rond het graf wordt gedanst en gezongen met live muziek. Er wordt ook lekker gegeten en gedronken en er worden ‘gesprekken’ met de doden gevoerd om ze bij te praten over de afgelopen jaren.
In bovenstaande video zie je hoe Famadihana uitbundig wordt gevierd.
Waarom wordt Famadihana gevierd?
De Malagassiërs vieren Famadihana onder meer om nieuwe familieleden kennis te laten maken met hun voorouders. Ze willen ook de herinneringen aan hen levend houden om te voorkomen dat ze worden vergeten. Rond de 17e eeuw hebben ze Famadihana overgenomen vanuit Zuidoost-Azië en Oceanië, waar ze de doden twee keer begroeven. Deze begrafenisgewoonte is gebaseerd op het geloof dat de geesten van de doden uiteindelijk bij de wereld van de voorouders komen na volledige ontbinding van het lichaam en bepaalde ceremonies.
Voorbereiding
Famadihana wordt eens in de zeven jaar gevierd, dus het wordt groots aangepakt. Een jaar voor het feest wordt er al van alles geregeld door de familieleden van wie de overleden voorouders dezelfde tombe delen. Ze brengen samen de kosten in kaart en bepalen wie ze zullen uitnodigen. Een lokale astroloog bepaalt op welke dagen tussen juli en september Famadihana plaatsvindt. Op die dagen worden de familiegraven geopend. De eerste dag heet ‘Fidirana’, wat ‘de dag van binnenkomst’ betekent. De tweede dag is de ‘inpakdag’, of zoals zij het noemen ‘Famonosana’.
Weerzien na zeven jaar
Om de zeven jaar komen veel families samen voor Famadihana. Ze praten veel met elkaar op deze dag, versterken hun familiebanden en leren nieuwe familieleden kennen. Ze delen ook een maaltijd van rijst, vlees (varken of rund) en rum tijdens de ceremonie. Na het feest brengen ze de overledenen in open kisten naar een rustige plek. Daar balsemen ze hen en wikkelen ze hen in schone lijkwaden (Famonosana). Vóór zonsopgang leggen ze de doden met de grafgiften van de familie terug in het graf.
Populariteit neemt af
Famadihana heeft de laatste jaren veel negatieve aandacht gekregen. Sommigen vinden dat dit ritueel indruist tegen de principes van bepaalde religies. Bovendien is de stof voor het wikkelen van de overledenen duur en wordt het feest steeds duurder. Een derde reden waarom veel mensen willen dat de Famidahana stopt, is de verspreiding van de pest. De media hebben dit in verband gebracht met het herbegraven van de lichamen. De Malagassische regering heeft ooit verboden om mensen die aan deze ziekte zijn gestorven op te graven. Maar niet iedereen hield zich daaraan…
Famadihana bijwonen
Voor de Malagassiërs die deze traditie voortzetten, is Famadihana een manier om de overledenen te eren en respect te tonen. Ze zijn zo trots op dit ritueel dat ze toeristen vaak uitnodigen om de ceremonie bij te wonen. Maar de inwoners van Madagaskar verwelkomen je niet alleen met open armen, ze vragen je ook om geen foto’s of video’s te maken tijdens de ceremonie. Houd daar rekening mee.
Zou jij de Famadihana in Madagasker ooit van dichtbij willen meemaken? Laat in de reacties weten waarom wel of niet.
Bron: Culture Trip, Reisgraag
Reacties
Er zijn nog geen reacties geplaatst bij dit artikel.