Chris van Hassel heeft ervoor gezorgd dat zijn overleden moeder nooit meer wordt vergeten. Hij schreef een roman over haar: Het is goed geweest. Een ontroerend en eerlijk verhaal met een mooie boodschap waar iedereen wat aan heeft. We waren erg benieuwd naar de schrijver en zijn beweegredenen om het boek te schrijven. Vanuit ons kantoor in Rotterdam belden we met Chris die in Indonesië woont en uitgebreid de tijd nam om ons te vertellen over zijn boek.
“Maandag stop ik ermee”
“Gewone mensen zijn ook bijzondere mensen.” Dat is de zin waar de roman Het is goed geweest van Chris mee begint. “Mijn moeder was een ‘gewone vrouw’, maar bijzonder voor ons allemaal. Daarom mag ze niet vergeten worden”, zegt Chris. Zes jaar geleden koos zijn moeder, ook wel ‘ons ma’, voor euthanasie. Ze had kanker en een vooruitzicht op een beter leven was er niet. Een week voordat ze zou sterven zei ze aan de telefoon tegen haar zoon: “Kom maar naar huis, want volgende week maandag stop ik ermee.” Chris schrok hiervan en reisde snel naar Nederland om alles wat hij al die tijd onbesproken had gelaten met haar te kunnen delen. “Eigenlijk was dat veel te laat. Achteraf gezien had ik dat veel eerder moeten doen.”
Het is goed geweest
Voor Chris was het erg spannend om openhartig tegen zijn moeder te zijn. Vroeger spraken ze nooit over hun gevoelens. “Mijn moeder was gelukkig de geruststellende factor. “Kom maar, zeg maar”, zei ze tegen mij. Daardoor hebben we alles kunnen bespreken.” In de roman staan passages waaruit blijkt dat Chris als kind niet altijd even makkelijk is geweest voor zijn moeder. Hij wilde na al die jaren horen hoe zijn moeder daarover dacht. Ook wilde hij bespreken waarom ze voor euthanasie koos en hoe ze op haar leven terugkeek. “Mijn moeder offerde zichzelf altijd op voor haar gezin, bestaande uit alleen maar mannen: mijn twee broers, mijn vader en ik. Ze zorgde alleen maar. Daardoor deed ze zichzelf tekort”, zegt Chris. Maar zijn moeder was daar erg nuchter over: Het heeft toch geen zin om nu nog ergens spijt van te hebben. Zie me hier nu liggen (…) Nee, het is gegaan zoals het is gegaan. Veel keus heb ik niet gehad. Het is goed geweest.
Ik heb het overlijden van mijn moeder nooit een plekje kunnen geven, dus het moest er een keer uit. Eindelijk kwamen mijn gevoelens los.
Elke keer opnieuw
Chris vindt het heel knap en moedig dat zijn moeder voor euthanasie heeft gekozen. “Het is zo’n moeilijke keuze om te maken. Ik zou het niet durven!” Omdat Chris in Indonesië woont kon hij er niet aan wennen dat zijn moeder was overleden. Het lukte hem niet om te rouwen en het te verwerken. “Ik kom maar één keer per jaar in Nederland. Normaal deed mijn moeder altijd de deur open en ineens deed ze dat niet meer. Ik werd er daardoor elke keer opnieuw mee geconfronteerd dat ze er niet meer was. Ik besloot het van me af te schrijven, en daardoor ontstond de roman Het is goed geweest.” 
Overvallen door verdriet
Tijdens het herlezen van de roman gebeurde het: Chris werd overvallen door zijn verdriet. “Ik heb het overlijden van mijn moeder nooit een plekje kunnen geven, dus het moest er een keer uit. Eindelijk kwamen mijn gevoelens los”, zegt Chris. Inmiddels heeft hij geleerd dat het erg belangrijk is om over gevoelens te praten en ze niet op te kroppen. Hij vond het spannend toen zijn vader de roman begon te lezen. “Hij las het met horten en stoten. Toen ik bij hem was kon ik aan het ezelsoor zien hoever hij had gelezen. Soms maar één bladzijde. Hij vond het erg moeilijk. “We hebben het er nog wel over”, zei hij dan.”
Mooie herinneringen
Chris koestert de mooie herinneringen aan zijn moeder. De momenten dat ze genoot van de strandvakanties en het picknicken in het bos. De gezellige keukentafelgesprekjes die hij met haar voerde toen hij ouder was. Ze had het er moeilijk mee toen hij verhuisde naar Indonesië. “Ik wist dat ik het moest doen. Je leeft maar een keer en ik was verliefd geworden op de natuur, het klimaat, het eten en de cultuur. Ook heb ik er mijn huidige vrouw leren kennen”, legt Chris uit. Elke week belde hij met zijn moeder om te vragen hoe het ging. Nadat ze er voor het eerst was geweest had ze er vrede mee dat haar zoon er woonde.
Een eerbetoon
Op de vraag wat precies de achterliggende boodschap is van het boek, antwoordt Chris heel helder: “Bespreek belangrijke dingen nu! Wacht niet tot het sterfbed. En krop je gevoelens niet op. Ze komen er toch wel een keer uit. Ik hoop dat ik dit mijn lezers kan bijbrengen. Veel meer mensen zouden dit moeten beseffen, dus daarom wil ik dat zoveel mogelijk mensen het gaan lezen.” Voor Chris is de roman bovenal een eerbetoon aan zijn moeder. “Het was een ‘gewone’ maar voor ons bijzondere vrouw. En dat mag iedereen weten!” Over het boek: 'Het is goed geweest' gaat over Anna, die zich altijd heeft weggecijferd voor haar gezin. Op het moment dat ze meer tijd heeft voor zichzelf, krijgt ze het bericht dat ze ongeneeslijk ziek is en nog maar kort te leven heeft. Wat ze niet wil is lijdend wegkwijnen en dus kiest ze voor actieve euthanasie. Vlak voor ze zal sterven, komt haar oudste zoon Kest aan haar sterfbed. Hij wil nog zoveel vragen en vertellen. Vooral het schuldgevoel wat hij al zo lang bij zich draagt wil hij graag bespreekbaar maken...Ben je benieuwd naar dit boek? Het is te bestellen bij diverse bekende boekhandels. We horen graag wat je van het boek vond!
Reacties (1)